Bitum, asfalt i nowoczesne masy hydroizolacyjne – co warto wiedzieć?
W świecie materiałów budowlanych często słyszymy zamiennie używane określenia „bitum” i „asfalt”. Warto wiedzieć, że oznaczają one to samo – ciekłą lub półstałą formę ropy naftowej, która po odpowiedniej obróbce staje się doskonałym środkiem uszczelniającym i ochronnym.
Dwa oblicza bitumu
Bitum, w zależności od procesu technologicznego, może występować w dwóch podstawowych wariantach:
- Bitum z rozpuszczalnikiem organicznym – wytwarzany z użyciem pochodnych ropy naftowej. Ten typ, choć skuteczny, wiąże się z intensywnym zapachem i wymaga szczególnej ostrożności podczas aplikacji – praca w jego otoczeniu wyklucza stosowanie otwartego ognia.
- Bitum na bazie wody – w tym przypadku rozpuszczalnik organiczny został zastąpiony wodą. Jest to rozwiązanie znacznie bezpieczniejsze zarówno dla zdrowia, jak i środowiska, a także dla materiałów termoizolacyjnych takich jak EPS czy XPS.
Rola rozpuszczalnika i współczynnik cząstek stałych
Aby bitum nadawał się do użycia, musi mieć konsystencję umożliwiającą łatwą aplikację – od płynnej po gęstopastowatą. To właśnie rozpuszczalnik, czy to organiczny, czy woda, odpowiada za tę właściwość.
Po nałożeniu na podłoże następuje proces wysychania i odparowania rozpuszczalnika, a w efekcie na powierzchni pozostaje czysta warstwa bitumu.
Zmiany grubości warstwy mokrej do suchej wyraża się w procentach jako współczynnik cząstek stałych. Im wyższy jest ten współczynnik, tym więcej materiału stałego pozostaje po wyschnięciu i tym mniej warstw trzeba nałożyć, aby uzyskać wymaganą grubość powłoki.
W przypadku tanich produktów o niskim współczynniku cząstek stałych może się okazać, że potrzeba aż czterech warstw, aby osiągnąć wymaganą grubość. Wtedy koszt robocizny – dodatkowe dni pracy i kolejne „obchodzenie” fundamentów – może przewyższyć oszczędności na samym materiale.
W praktyce często bardziej opłaca się kupić lepszy materiał o wyższym udziale cząstek stałych i wykonać izolację w mniejszej liczbie warstw.
KMB / PMBC – gdy potrzebna jest ciężka ochrona
W literaturze fachowej często spotyka się pojęcia mas bitumicznych KMB (niem. Kunststoffmodifizierte Bitumendickbeschichtung) lub PMBC (ang. Polymer Modified Bitumen Coating). To specjalistyczne, polimerowo-bitumiczne masy klejowo-uszczelniające, stosowane głównie do zabezpieczania fundamentów i innych elementów budynków przed wilgocią i wodą.
KMB to grubowarstwowe powłoki, które po nałożeniu tworzą bezspoinową barierę wodoodporną. Nakłada się je pacą lub przy użyciu specjalnych agregatów natryskowych.
Rodzaje izolacji w zależności od warunków gruntowo-wodnych
Hydroizolacje części podziemnych budowli klasyfikuje się głównie na podstawie rodzaju gruntu, poziomu wód gruntowych i głębokości posadowienia fundamentów. W praktyce inżynierskiej wyróżnia się dwa podstawowe typy:
- Izolacja lekka (przeciwwilgociowa)
Stosowana w gruntach suchych i dobrze przepuszczalnych, gdzie woda opadowa szybko wsiąka i nie gromadzi się przy fundamentach. - Izolacja ciężka (przeciwwodna)
Niezbędna w gruntach spoistych i nieprzepuszczalnych, gdzie woda gruntowa stale lub okresowo podnosi się powyżej poziomu posadowienia fundamentów i wywiera na nie ciśnienie. Do jej wykonania stosuje się zazwyczaj masy bitumiczne KMB/PMBC.
Warto podkreślić, że tzw. „izolacja średnia” pojawiająca się w niektórych kartach technicznych to raczej określenie marketingowe producentów, a nie oficjalna kategoria w normach czy literaturze technicznej. Ma ona sugerować dodatkową opcję między izolacją lekką a ciężką, jednak w praktyce jej parametry zwykle mieszczą się w zakresie jednej z tych dwóch głównych grup.
Podsumowanie
Bitum – czy to w formie tradycyjnej, czy wodnej – pozostaje fundamentem współczesnych rozwiązań hydroizolacyjnych.
Wybierając produkt, warto patrzeć nie tylko na cenę, ale także na współczynnik cząstek stałych, bo może się okazać, że tańszy materiał wcale nie jest tańszy w wykonaniu.
W warunkach trudnych, przy stałym ciśnieniu wody, niezastąpione pozostają grubowarstwowe masy KMB/PMBC, które tworzą trwałą, bezspoinową barierę przed wilgocią i wodą.