Geotechnika
Geotechnika, jak sama nawa wskazuje, to geologia w ujęciu technicznym. Ta dyscyplina naukowa łączy wiedzę szeregu nauk ścisłych o gruntach, hydrologii, mechanice, statyce oraz budownictwie.
To dzięki geotechnice możliwe jest określenie warunków posadowienia konstrukcji na danym gruncie. Jednak jej zakres to nie samo fundamentowanie. Bez geotechniki nie powstałyby tunele, stacje metra, parkingi podziemne, zbiorniki retencyjne, lotniska, domy mieszkalne oraz wiele innych obiektów inżynieryjnych.
Prace geotechniczne w definicji
„Zespół specjalistycznych robót budowlanych, mających na celu wzmocnienie podłoża gruntowego, wzmocnienie istniejących fundamentów, wykonawstwo skomplikowanych robót fundamentowych i ziemnych oraz zapewnienie bezpiecznej realizacji obiektu budowlanego, w szczególności wykonywanie: iniekcji klasycznej i strumieniowej, kotw gruntowych, pali, mikropali, kolumn konsolidacyjnych, gruntów zbrojonych, ścianek szczelnych, ścian szczelinowych, tuneli, studni i kesonów oraz innych specjalistycznych metod wykonawstwa robót ziemnych i fundamentowych”*.
Kolejność działań
Realizację projektu geotechnicznego poprzedzają badania podłoża, na podstawie których uzyskuje się informacje na temat właściwości fizycznych i wytrzymałościowych gruntu oraz warunków wodnych.
Badania geotechniczne są niezwykle ważnym etapem budowy. Prawidłowe dobranie zakresu i metody badań gruntu, uwzględnienie rysu historycznego czy rzetelne opracowanie wyników umożliwia sporządzenie zoptymalizowanego projektu geotechnicznego. Takiego, który w maksymalnym stopniu wykorzysta właściwości podłoża. Może to przynieść wiele korzyści: prawidłowy przebieg prac budowlanych, właściwe funkcjonowanie obiektu oraz korzyści finansowe od doboru posadowienia do kosztów użytkowania obiektu włącznie. Skoro wiedzą o tym inżynierowie prowadzący takie inwestycje jak remont nawierzchni lotniska, dlaczego nie mieliby skorzystać na tym również prywatni inwestorzy?
{unitegallery Geotechnika}
Powyższa galeria zdjęć jest dokumentacją badań gruntu znajdującego się pod drogą startową (DS) lotniska w Gdańsku. Badania poprzedzające remont DS zostały przeprowadzone przez IBDiM (www.ibdim.edu.pl) z udziałem pracowników Inblock sp. z o.o. Naszym kolejnym zadaniem było wykonanie iniekcyjnego podbicia wybranych podczas badań miejsc wzdłuż drogi startowej. Późniejsze badanie ugięciomierzem dymanicznym wykazały, że podbicie betonowej konstrukcji pasa startowego lotniska w Gdańsku zostało wykonane zgodnie z założeniami technologii i projektu.
Brak badań gruntu – pierwszy błąd inwestycji
Zlekceważenie wagi badań geotechnicznych może spowodować lawinę błędów. Brak badań powoduje mylne założenia. Nieprawidłowo wykonane badania skutkują złymi wynikami, na podstawie których sporządzania jest opinia geologiczna oraz projekt geotechniczny. W skutek tego zakładana lub projektowana współpraca konstrukcji z gruntem może odbiegać od rzeczywistej. Konstrukcja narażona jest na powstanie rys i spękań, przecieki, nadmierne osiadanie czy degradację posadowienia włącznie z możliwością wystąpienia katastrofy budowlanej.
Zakres badań gruntu
Zakres badań dobiera się w zależności od warunków gruntowych oraz planowanej inwestycji. W stanie pierwotnym ośrodek gruntowy jest nieliniowy i niejednorodny. Jego właściwości utworzyła przeszłość, wpływa na nie czas obecny, a nawet sam proces budowy. Należy dążyć do możliwie najdokładniejszego opisu podłoża, odzwierciedlić stan rzeczywisty. Przy tym należy mieć na uwadze szerokie spektrum czynników wzajemnie na siebie wpływających.
Pozorne oszczędności
Pozornie wysokie koszty badań, projektów i robót geotechnicznych oferowanych przez profesjonalne firmy tej branży są niczym w porównaniu z zagrożeniami jakie mogą wystąpić przy próbach oszczędności. Niewiedza słono kosztuje. Naprawa skutków uszkodzeń takich jak doszczelnienia, iniekcje, podbijanie fundamentów, wykonanie posadowienia zastępczego, zmiany projektowe lub konieczność zmian zagospodarowania obiektu wymaga zaangażowania specjalistycznych firm i zdecydowanie wyższych nakładów finansowych. Należy pamiętać, że na chwilę przed oddaniem obiektu nie da się wykonać specjalistycznej naprawy posadowienia, a istniejące już wykończenie obiektu i elewacje mogą skutecznie podnieść ceny remontów.
Znane powiedzenie geotechników głosi, że za badania geotechniczne zapłacić trzeba, pytanie – przed czy po zakończeniu procesu budowy. Ta druga opłata bywa o wiele wyższa.
*Rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych z dnia 25 kwietnia 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 463).
Masz pytania? Pisz na adres kontakt@inblock.com.pl
mgr inż. Mateusz Furs
manager ds. iniekcji
Inblock sp. z o.o.